Kürtaj İle İlgili Bilinmesi Gerekenler
Kürtaj Ve Anestezi
- Lokal anestezi: Rahim ağzı, iğne aracığıyla yapılan enjeksiyon ile uyuşturulur. Hastanın şuuru açık olup, bilincinde sorun yoktur. Çoğunlukla vakum kürtaj yöntemi kullanılır.
- Genel anestezi: Hasta işlemi hissetmez. Bilinci işlem sırasında açık değildir, uykuda gibi. Ağrısız, sancısız kürtaj işleminin yapılmasını sağlar. Bu işlem öncesinde hasta ayrıntılı değerlendirilmeli, açlık süresi uygun olmalı (8 saatlik açlık) ve hastanın kan değerleri, kanama ve pıhtılaşma ile ilgili gerekli testleri yapılmalıdır. Ek hastalık varlığı araştırılmalı ve gerekli durumlarda önlemler alınmalıdır.
Kürtaj Süresi
Operasyon ortalama 10-15 dakika sürmekte ve hasta müdahale sonrasında 2-3 saat gözlem altında tutulmaktadır. Gözlem altında iken kanama takibi yapılmakta, ağrı kontrolü için gerekli durumda ağrı kesiciler uygulanmaktadır. Kadının hissettiği ağrı rahim kasılması nedeniyle olup, adet döneminde yaşanılan kramplara benzemektedir. Anestezi kısa bir dönem uygulanmış olsada, hastamızın 4-6 saat araba kullanmaması önerilir. 1 hafta sonra kontrole çağrılmaktadır.
Kürtaj sonrasında hasta isteği ile spiral (rahim içi araç) takılabilir. Böylece bundan sonraki dönemde korunma sağlanmış olur.
Vakum Kürtaj
Kürtaj kararı almak, her kadın için zordur. Ruhsal ve bedeninin zarar görmemesi için doğru sağlık kuruluşları oldukça önemlidir. Bu amaçla araştırmaya başlayan kadınların dikkat etmesi gereken önemli unsurlar işlemin steril şartlarda, uygun ekipman ile yapılmasıdır.
Tek kullanımlık karmen kanül (karmen kanülü kalın ve sert bir pipet gibi düşünebilirsiniz) ile güvenli ortamda yani hastane şartlarında, anestezi doktoru eşliğinde yapılması önemlidir. Karmen kanüller farklı boyutlarda olup gebeliğin haftasına göre değişik büyüklükte kanül kullanılır. Öncelikle jinekolojik masaya alınan hastaya damar yolu ile gerekli ilaçlar verilerek hafif bir anestezi sağlanır. Ardından spekulum denilen alet vajinaya yerleştirilir. Rahim ağzı ve vajina içi dezenfeksiyonu sağlamak için uygun solüsyon ile yıkanır. Ardından uygun karmen kanül ile rahim içine giriş yapılır. Kanüllere takılan enjektör benzeri aparatlar aracılığı ile rahim içindeki gebelik materyali, oluşturulan negatif basınç etkisi ile tahliye edilir. Operasyon sonrası ultrasonografi ile rahim kalınlığı kontrol edilir. Rahim içinin tamamen temizlendiği izlendikten ve kanama kontrolü yapıldıktan sonra işleme son verilir. İşlem sonrası ağrı olmaması için ağrı kesici yapılır. 2-3 saatlik izlem yapılarak hasta taburcu edilebilir ve bir günlük istirahat sonrası normal yaşantısına geri döner.
Kürtaj Öncesi Yapılan Testler
Her cerrahi işlem, ister kısa ister uzun sürsün hasta mutlaka ayrıntılı değerlendirilmelidir. Kronik hastalık mevcudiyeti araştırılmalıdır. Her kadında kan değerleri, kan grubu, kanama ve pıhtılaşma zamanına bakılmalıdır.
Kan Uyuşmazlığı Ve Kürtaj
Kan uyuşmazlığı mevcut olan çiftlerde, kürtaj sonrası kan uyuşmazlığı iğnesi yapılması zorunludur. Kadının kan grubu Rh(-) negatif, eş kan grubu RH(+) olması kan uyuşmazlığını gösterir. Bu durumda kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır. İğne kan ürünü reçetesi ile alınmakta ve ilk 72 saat içinde uygulanmaktadır.
Kürtaj İşlemi Sonrası
Kürtaj sonrasında 6-7 gün süren adet kanamasından daha az miktarda vajinal kanama olabilir. Birçok cerrah, kürtaj sonrasında ultrasonografi ile rahim içini değerlendirir. Operasyonun başarılı olduğunu, ultrasonografi ile tespitin ardından işlem sonlandırılır. Halk arasında parça kalması olarak adlandırılan rest plesanta gebelik materyalinin tamamen boşaltılamamasıdır. Çoğunlukla yoğun devam eden vajınal kanama ana şikayettir. Bu nedenle geçmeyen, uzun ve yoğun süren vajinal kanamada doktorunuza başvurmalısınız.
Ancak ultrasonografinin her alanda ulaşılabilirliğinin artmasıyla bu komlikasyonda azalmıştır.
Kürtaj sonrası yaklaşık 30-35 günün ardından adet kanaması görmeniz beklenir. Yani 7-10 gün gecikmeli adet olmanız normal olup, endişelenecek bir durum yoktur. Ancak regl kanamanız 35 günün ardından gerçekleşmediyse mutlaka hekiminize başvurmanız gerekir. Kürtaj sonrası nadirde olsa rahim iç duvarının hasar görmesi ve yapışıklık olmasına bağlı sorunlar nedeniyle adetiniz gecikebilir. Vakum yöntemiyle kürtaj işlemi sonrasında böyle bir komplikasyonla genellikle karşılaşmayız.
Kürtaj sonrasında 1 günlük evde istirahat etmeniz yeterli olup hafif düzeyde kasık ağrısı olabilir. Ağrı, adet sancısına benzer. Bu ağrıyı engelleyebilmek için hekiminizin önerdiği ağrı kesicileri kullanmalısınız. Kürtaj sonrasında ilk 15 gün duşunuzu ayakta almanız, denize, havuza sahunaya girmeniz ve vajinal tampon kullanmanız önerilmez. 1 hafta süresince cinsel ilişki yasaklanır.
Kürtaj Sonrası Kontrol
Her kadın kürtaj sonrası kanama, ateş, karın ağrısı, kötü kokulu vajinal akıntı gibi belirtiler durumunda acilen hekimine başvurması konusunda bilgilendirilmelidir. Bunların dışında operasyondan 1 hafta sonra kontrole çağrılmalıdır.
Kürtaj Sonrası Adet
Kürtajdan ortalama 30-35 gün sonra regl kanaması görülür. Bazı kadınlarda kürtaj sonrası 20 güne kadar uzayan vajinal kanama olabilir. Bu kanama lekelenme şeklinde az miktarda olabileceği gibi, aralıklarla daha yoğun devam edebilir. Normalde de yaşanılan bir klinik durumdur. Ancak 1. Hafta sonrasında devam eden vajınal kanamalar ultrasonografi ile değerlendirilmelidir. Kontrolde rahim içi düzenli izlendiği durumda devam eden vajinal kanamalarda çoğunlukla ek müdahaleye gerek yoktur.
Kürtaj İşlemi Yaptıran Kadınlara Öneriler
- Her cerrahi girişimin getirdiği birtakım riskler vardır. Son yıllarda daha sık uygulanılan vakum küretaj yöntemi ile komplikasyonlar azalmıştır. Ayrıca 10 haftadan büyük gebelikler tıbbi gereklilik olmadıkça sonlandırılamaz. Tüm bu önlemlere rağmen nadir de olsa kürtaj sonrası birtakım komplikasyonlar görülebilir. Kürtaj işlemine karar veren her kadın riskler konusunda bilgilendirilmelidir.
- Kürtaj işlemi sırasında hem lokal hemde sedasyon anestezi kullanılabilir. Önerdiğimiz işlemin ağrısız bir şekilde ve steril şartlarda yapılmasıdır. Sedasyon anestezi uygulanacak kadınlarda, 6-8 saatlik açlık süresi gerekmektedir.
- Rahim ağzının aşırı sert olduğu, özellikle daha önce gebelik geçirmeyen ve gebelik kesesi izlenmeden yapılan kürtajda rahim içine girilemeyebilir ve gebelik tahliyesi yapılamayabilir. Bu durumda kürtaj 5-7 gün sonraya ertelenebilir. Mutlaka rahim içinde gebelik kesesi izlendikten sonra işlem yapılmalıdır.
- Kürtaj sonrası ağrı, adet sancısı gibi hafif düzeyde olabilir. Ancak şiddetli ağrı, yoğun kanama ve ateş durumunda acilen hekiminize başvurmalısınız.
- Kürtaj sonrası mümkünse 4-6 saat istirahat edin.
- Kürtaj sonrası oluşabilecek komplikasyonlardan en önemlisi olan rahimde yaralanma ve delinmede en önemli nokta bunu fark etmek ve hastayı takibe almaktır. Takip bulguları stabil seyreden hastalar genellikle 24 saatlik izlem sonrası kontrole çağrılmak üzere taburcu edilir.
- Kürtaj sonrasında 1 hafta içinde mutlaka kontrole gitmeniz ve doğum kontrol yöntemleri konusunda doktorunuzdan bilgi almanız gerekir.
- Kürtajdan 30-35 gün sonra regl kanaması beklenir. Bu döneme kadar ara ara düzensiz ve az miktarda kanamalar sizi endişelendirmesin
- Özelllikle enfeksiyona açık olan ilk 15 günde denize, havuza girmemeniz, vajinal duş almamanız ve ilişki yasağı uyulması gereken kurallardır.
- Kürtaj sonrası kan uyuşmazlığı olan çiftlerde mutlaka kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmalıdır. İğne ilk 72 saat içinde uygulanmalıdır. (kan uyuşmazlığı kadının kan grubu rh(-)negatif, erkeğin rh(+)pozitif olması durumunu ifade eder. Fetüsün kan grubunu bilemediğimiz için kürtaj olmuş kadınlarda kan uyuşmazlığı durumunda kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmalıdır.